article banner
Makaleler

Avans Kâr Paylarının Gelir Vergisi Beyan Dönemi

Serhat Gençoğlu Serhat Gençoğlu

Avans Kâr Paylarının Gelir Vergisi Beyan Dönemi

Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden oluşan sermaye dolayısıyla elde ettiği kâr payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.

Bu kapsamda, her nevi hisse senetlerinin kâr payları (temettü gelirleri), limited şirket ortaklarının kâr payları, iş ortaklıkları ortaklarının kâr payları, komanditerlerin kâr payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar menkul sermaye iradı olarak kabul edilir. Ancak, kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara, kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde dağıtılması kazanç dağıtımı sayılmaz.Tam mükellef kurumlardan elde edilen brüt kar paylarının yarısı (%50’si) gelir vergisinden istisnadır. 2024 yılında elde edilen brüt kâr paylarının kalan yarısı 230.000 TL’yi aşıyorsa beyana tabidir. Beyan zorunluluğunun tespitinde, temettü gelirlerinin yarısı ile beyana tabi diğer gelirler toplamı birlikte dikkate alınacaktır.

Brüt tutar üzerinden GVK 94. madde uyarınca tevkifat yapılmakta olup, tevkif edilen verginin tamamı kâr payının yıllık beyanname ile beyan edilmesi durumunda yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmektedir. 

Avans kâr payı dağıtımında kurum ortakları açısından elde etme, kurumun yıllık safi kazancının kesinleşip, kârın nakden veya hesaben dağıtıldığı, diğer bir ifadeyle avansın kâr dağıtım kararı uyarınca dağıtılan kârdan mahsup edildiği tarihte gerçekleşecektir. Bu süre, ilgili hesap dönemine ilişkin beyannamenin verilmesi gereken tarihi içeren hesap döneminin sonunu geçemeyecektir. 

Örneğin, 2023 yılı ara dönem karları üzerinden 2023 yılında avans kâr payı dağıtılması halinde, 2024 yılı sonuna kadar kar dağıtımı için karar alınarak avans kâr paylarının mahsup edilmesi gerekmektedir. Kâr payı elde eden gerçek kişi ortakların elde ettikleri kâr paylarının brüt tutarının yarısı 2024 yılı istisna haddi 230.000 TL’yi geçmesi durumunda 2024 takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecektir. 2023 yılında avans kâr payı üzerinden kesilerek beyan edilen vergilerin tamamı gelir vergisi beyannamesinde hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilir.

Benzer şekilde, 2024 yılı ara dönem karları üzerinden 2024 yılında avans kar payı dağıtılmışsa, kar payı alan gerçek kişilerin gelir tutarları toplamı beyan sınırını aşıyorsa elde ettikleri gelirlerini 2025 yılı geliri olarak beyan edeceklerdir. 

Avans kâr payı alan gerçek kişiler, kâr payı gelirlerinin beyan dönemini dikkatle takip etmeli ve beyan sınırını aşıp aşmadığını kontrol etmelidirler. 2024 yılı için istisna sonrası beyan sınırı 230.000 TL olup, bu tutarı aşan kâr paylarının 2024 takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.