Ödeme Serbestliği Artıyor: Dövizle Menkul Satışları İçin Yeni Dönem

Ödeme Serbestliği Artıyor: Dövizle Menkul Satışları İçin Yeni Dönem

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 6 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ ile Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)’in 8 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası aşağıdaki şekilde ve on beşinci fıkrasında yer alan “kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi” ibaresi “kararlaştırılması” şeklinde değiştirilmiştir. 

“(9) Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür.”

Değişikliğin Anlamı ve Etkileri

Bu değişiklikle beraber:
Eskiden menkul satış sözleşmelerinde bedel döviz cinsinden kararlaştırılabilse de (istisnalar hariç) ödemelerin Türk Lirası ile yapılması zorunluydu. Yeni düzenlemeyle bu zorunluluk kaldırılmış olup, hem kararlaştırma hem de ödeme döviz cinsinden yapılabilecektir.
Önceki düzenlemede (8/ 9'uncu fıkra) yer alan ve dövizle ödemeye izin veren istisnai durumlar (a'dan e'ye kadar olan bentler) tamamen kaldırılmış genel bir serbestlik getirilmiştir.
Serbestleşme: On beşinci fıkradaki değişiklik de aynı doğrultuda olup, "ödenmesi ve kabul edilmesi" ifadelerinin çıkarılması, döviz cinsinden menkul kıymet alış satış ödemelerinin artık serbest olduğunu teyit etmektedir.
Bu değişiklik, Türkiye'de yerleşik kişiler arasındaki ticari işlemlerde döviz kullanımını serbestleştiren, özellikle iç piyasa işlemlerinde dövizin hem sözleşmesel hem de ödeme aracı olarak kullanılmasına olanak tanıyan önemli bir düzenlemedir. Ekonomide dolarizasyon etkilerini artırabileceği gibi, kur dalgalanmalarına karşı iş dünyasının kendi önlemlerini alabilmesine de imkan sağlayan olumlu bir adımdır.
Tebliğ değişikliğinde bir geçiş hükmü öngörülmediğinden aykırı bir düzenleme olmazsa geçmiş tarihlerde gerçekleşipte henüz yapılmamış menkul kıymet alım satımından doğan borçlanmaların bugün itibariyle karşılıklı mutabakat ile dövizli olarak yapılabileceğini düşünüyorum.