banner image
Basılı Bültenler

Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Tarafından Kabul Edilmiştir

16 Ekim 2020 tarihinde TBMM gündemine giren “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bazı değişikliklerle kabul edilmiştir.

Kanun Teklifi üzerinde Genel Kurul görüşmeleri esnasında da değişiklik yapılması olasıdır.

Teklifin bu haliyle yasalaşması halinde Kanun kapsamı, 31 Ağustos 2020 öncesindeki kesinleşmiş alacaklara ilişkin hükümleri içermektedir. Diğer bir ifadeyle, kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar (vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar; temyiz veya itiraz/istinaf süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya bu yola başvurulmuş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar; uzlaşma aşamasında bulunan tarhiyatlar) ile matrah artırımı ve işletme kayıtlarının düzeltilmesi bu Kanun kapsamında değildir.

Kanun Teklifi ile TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yapılan değişiklik ve düzenlemeler çervesinde;

Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi (KDV), Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), tüm idari para cezaları (5018 sayılı Kanuna ekli (III) sayılı cetvelde yer alan kurumlar tarafından verilen idari para cezaları hariç), KYK borçları ve Hazine alacaklarını kapsayan vergi borçları yapılandırmasına ilişkin madde, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilmiştir.

Kanun Teklifi’ne ihdas edilen maddeyle, vergi borçları yapılandırılarak, borçların 18 taksitle ödenmesine imkan tanınmakta ve borcunu peşin ödemek isteyenlere de indirim sağlanmaktadır.

  • Teklif, vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları; trafik, seçim, nüfus para cezaları; Karayolu Taşıma Kanunu'na göre kesilen para cezaları; karayollarından usulsüz geçişler nedeniyle kesilen para cezaları gibi tüm idari para cezalarını kapsamaktadır.
  • Öğrenim katkı kredisi ve öğrenim kredisi borçları, ecrimisiller, haksız alınan destekleme ödemeleri, kaynak kullanımı destekleme fonu, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı,
  • Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Hazine alacakları, madenlerden alınan devlet hakkı, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'a göre takip edilen diğer alacaklar,
  • Sosyal güvenlik primleri idari cezaları, gecikme cezaları ve faiz zamları,
  • İl özel idarelerine olan borçlar, emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, ilan ve reklam vergisi, diğer vergi ve harçlar, su, atık su, katı atık ücretleri, yol katılım payları, muhtelif ücretlerden kaynaklı kurum alacakları ve zam ve faizleri,
  • TOBB, TESK, Barolar Birliği, TÜRMOB, ihracatçı birliklerinin aidat ödemeleri,
  • KOSGEB tarafından kullandırılan desteklerden kaynaklananlar ile aidat alacakları, il özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin yüzde 50'den fazlası bunlara ait şirketlerin taşınmazlar hakkında yapılan irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan alacaklar, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıfların kira alacakları, kalkınma ajanslarının il özel idareleri, belediye ve sanayi odalarından olan alacakları, Türk Standartları Enstitüsü hizmet bedeli alacakları da yapılandırma kapsamında yer alacaktır.

Yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin, Kanun’un çıktığı tarihten itibaren yıl sonuna kadar müracaat etmesi gerekecek ve maksimum 18 taksit yapılabilecek ve taksitler iki ayda bir ödenecektir. İlk taksit tarihine kadar peşin ödemenin yapılması durumunda, işleyen faizler silinecek ve ilk taksit ödemesi, Ocak 2021'de gerçekleştirilecektir.

Kesinleşmiş vergi alacaklarının yeniden yapılandırılması

Teklifte yer alan düzenlemelere göre, Kanun’un yayımlandığı tarih itibarıyla (bu tarih dahil);

- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan vergiler ile Gümrük Vergisi asıllarının tamamı,

- Vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi geçmemiş, bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezalarının yüzde 50’si,

- İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının yüzde 50’si,

- Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutarların ödenmesi halinde,

  • Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların ve idari para cezalarının tamamı,
  • Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan yüzde 50’si,
  • İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan yüzde 50’si,
  • Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların tamamı ödenmeyecektir.

Teklife göre kesinleşmiş alacakların yapılandırılması için 31 Aralık 2020 tarihine kadar ilgili daireye yazılı olarak başvurulacak ve yeniden yapılandırılan;

- Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, Ticaret Bakanlığı’na, il özel idarelerine ve belediyelere bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitinin 31 Ocak 2021,

- Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise 28 Şubat 2021 tarihine kadar ödenecektir.

Kanun Teklifi kapsamında ortaya çıkacak vergilerin peşin veya taksitle ödenmesi konusunda borçluların tercih yapabilecekleri anlaşılmaktadır. Tercihini taksitler halinde ödemek yönünde kullananlara 36 aya kadar vade tanınacağı görülmektedir.

Teklife göre, hesaplanan tutarın ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde;

Bu tutara Kanun’un yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz hesaplanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı üzerinden ayrıca yüzde 90 indirim yapılacaktır.

Hesaplanan tutarların ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde;

Bu tutara Kanun’un yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz hesaplanmayacak ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarı üzerinden ayrıca yüzde 50 indirim yapılacaktır.

Taksitli ödemenin tercih edilmesi halinde, taksitler ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıyla artırılacaktır. Açıklanan artış katsayıları şöyledir:

6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde: 1,045,

9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde: 1,083,

12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde: 1,105,

18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde: 1,150.

Kanun Teklifi ile, vergi kanunlarında yer alan bazı geçici maddelerin süreleri uzatılmaktadır. Söz konusu süreler;

  • Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 68 inci Maddesi’nde, 31 Aralık 2020 tarihine kadar Türkiye Jokey Kulübü tarafından organize edilen yarışmalara katılan atların jokeyleri, jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan ödemeler üzerinden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağına ilişkin düzenleme bulunmaktadır. Teklif’in 15 inci Maddesi ile, geçici maddenin uygulanma süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
  • Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67 inci Maddesi’nde yer alan menkul kıymet gelirlerinde stopaj uygulamasının süresi 31 Aralık 2020 tarihinde sona ermekteydi, Teklif’in 14 üncü Maddesi ile, geçici maddenin uygulanma süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
  • Kurumlar Vergisi Kanunu’nun Geçici 2 inci Maddesi’nde; 1 Ocak 2008 -31 Aralık 2020 tarihleri arasında; dernek veya vakıflarca elde edilen, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü Maddesi’nin (5) numaralı bendi ve Geçici 67 inci Maddesi kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar ile Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı örgün ve yaygın eğitim yapan mesleki ve teknik eğitim okullarındaki atölye ve uygulama birimleri ile anaokulu, kreş, çıraklık ve halk eğitim merkezlerindeki uygulama birimlerine bağlı döner sermaye işletmelerinin elde ettikleri gelirler dolayısıyla iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına ilişkin hüküm yer almaktadır. Teklif’in 34 üncü Maddesi ile, geçici maddenin uygulanma süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
  • Katma Değer Vergisi Kanunu Geçici 17 inci Madde kapsamında, dahilde işleme ve geçici kabul rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde kullanılacak maddelerin 31 Aralık 2020 tarihine kadar tesliminde Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11 inci Maddesi’nin 1 numaralı fıkrasının (c) bendi hükümlerine (tecil-terkin uygulaması) göre, bölgeler, sektörler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir. Teklif’in 21 inci Maddesi ile, geçici maddenin uygulanma süresinin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
  • Katma Değer Vergisi Kanunu Geçici 23 üncü Madde kapsamında, Milli Eğitim Bakanlığı’na bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifası 31 Aralık 2020 tarihine kadar katma değer vergisinden müstesnadır. Bu kapsamda yapılan teslim ve hizmet ifaları için yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler nedeniyle hesaplanan vergiden indirilir. İndirimle giderilemeyen vergiler iade edilmez. Teklif’in 22 inci Maddesi ile, geçici maddenin uygulanma süresinin 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir.
  • 7 Aralık 2019 tarihli Resmi Gezete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun ile Gider Vergileri Kanunu’na eklenen yeni hükümle “Konaklama Vergisi” ihdas edilmişti. Buna göre otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel, misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler (yeme, içme, aktivite, eğlence hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi) konaklama vergisine tabidir. 7226 sayılı Kanun ile (26 Mart 2020 tarihli mükerrer Resmi Gazete) söz konusu hükmün yürürlük tarihi 1 Ocak 2021 tarihine ertelenmişti. Kanun Teklifi’nin 39 uncu Maddesi ile, 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülen konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2022’ye ertelenmesi öngörülmektedir.

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin görüşmeleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda devam etmektedir.

Söz konusu Teklif’e aşağıdaki bağlantı ile ulaşılabilecektir.

16 Ekim 2020 tarihinde TBMM Başkanlığına sunulan İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi

Saygılarımızla,

Makale metnini kopyala