banner image
Basılı Bültenler

Sahte Belge Düzenleme Riski Yüksek Olan Mükelleflerin Tespit Edilerek Bu Fiillerinin Sonlandırılmasına Yönelik 520 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ'i Yayımlanmıştır

7 Ekim 2020 tarihli Resmi Gazete’de, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 520) yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’na, 7 Aralık 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun’un 24 üncü Maddesi ile, “Mükellefiyet Kaydının Analiz Ve Değerlendirme Sonuçlarına Bağlı Olarak Terkini” başlıklı 160/A Maddesi eklenmişti.

Yayım tarihinde yürürlüğe giren 520 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde ise, sahte belge düzenleme riski yüksek olan mükelleflerin İdare tarafından bir an önce tespit edilerek bu fiillerinin sonlandırılması amacı doğrultusunda Vergi Usul Kanunu’na, 7194 sayılı Kanun’la eklenen 160/A maddesinin uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.

Söz konusu Tebliğ’de; analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucu mükellefiyet kaydı re’sen terkin edilecek mükellefler ve bu kapsamda gerçekleştirilecek işlemler, mükellefiyet kaydının terkini, mükellefiyetlerinin devamını isteyenlerden teminat istenmesi, teminatların iadesi gibi hususlar yer almaktadır.

Mükellefiyet Kaydının Analiz Ve Değerlendirme Sonuçlarına Bağlı Olarak Terkini

Sahte belge düzenleme riski yüksek olan mükelleflerin belirlenmesine yönelik olarak yapılan analiz ve değerlendirme çalışmalarında, esas olarak, mükellefler tarafından verilen beyanname ve bildirimler, sicil, ortaklık, tahakkuk, tahsilat ve mükellefiyete ilişkin diğer bilgiler ile diğer kurum ve kuruluşlardan alınan gümrük beyannameleri, kapasite raporu, yatırım teşvik belgesi gibi bilgi ve belgeler dikkate alınacaktır.

Bu kapsamda, mükelleflerin aktif ve öz sermaye büyüklükleri, iş yeri, taşıt, makine, teçhizat, demirbaş bilgileri ve çalışan sayıları itibarıyla üretim ve/veya ticaret/faaliyet kapasitesi ile beyan ve bildirimlerinin uyumlu olup olmadığı, haklarında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme ya da kullanma yönünden rapor/tespit bulunup bulunmadığı, alış ve satış yaptıkları mükellefler hakkında düzenlenen/yapılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme/kullanma rapor/olumsuz tespit bilgileri, ortaklık yapısı ile ortaklara ilişkin bilgiler gibi hususlara bağlı olarak analiz ve değerlendirme çalışmaları yapılacaktır.

Bakanlık ilgili birimlerinin re’sen ya da ihbar, şikayet, diğer kurum ve kuruluşlar veya Başkanlık birimleri tarafından yapılan bildirimler üzerine yapacağı analiz ve değerlendirme çalışmaları neticesinde sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu tespit edilen mükellefler vergi incelemesine sevk edilerek, mükellefiyetleri için bilinen iş yeri adresinde yoklama yapılarak vergi dairelerinde kurulan komisyon kararı ile ilgisine göre vergi dariesi başkanı/defterdarın onayı ile terkin edilebilecektir.

Komisyon, gerek görmesi durumunda, mükelleften ilave bilgi, belge ve açıklama isteyebilecektir.

Komisyonca Mükellefiyetin Terkin Edilmesine Kanaat Getirilmesi

Vergi dairesi nezdinde oluşturulan komisyon tarafından yapılan değerlendirme neticesinde, mükellefin sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğuna ve mükellefiyetin söz konusu madde kapsamında terkin edilmesi gerektiğine kanaat getirilmesi halinde komisyon görüşü bir tutanağa bağlanacak ve ilgisine göre vergi dairesi başkanı veya defterdar onayına sunulacaktır.

Vergi dairesi başkanının/defterdarın onayını müteakiben, onay tarihi itibarıyla mükellefiyet kaydı re’sen terkin edilecek ve bu durum mükellefe tebliğ edilecektir.

Vergi dairesi başkanının/defterdarın onay vermemesi durumunda, bu aşamada herhangi bir işlem tesis edilmeyecek ve bu durum, gerekçeleri ile birlikte, analiz ve değerlendirme sonucunu aktaran ilgili birime Başkanlık aracılığı ile bildirilecektir.

Mükellefiyetleri terkin edilen mükelleflerin teminat vererek mükellefiyetlerini tekrar açtırmaları mümkün olduğu gibi, vergi incelemesinin neticesine bağlı olarak bu mükelleflerin durumları yeniden değerlendirilecek ve raporda öngörülen hususlar çerçevesinde mükellefiyet tesisi için alınan teminat, belirli şartlar dahilinde iade edilebilecektir.

Teminat Uygulaması

213 sayılı Kanun’un 160/A Maddesinin ikinci fıkrasında, mükellefiyet kaydının re’sen terkin edildiğine ilişkin bilgilendirme yazısının mükellefe tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde;

- Bağlı olunan vergi dairesine başvuruda bulunulması,

- 213 sayılı Kanun’un 153/A Maddesinin birinci fıkrasında yer alan, mükellefiyetin terkin edildiği yıl için geçerli asgari  teminat tutarından az olmamak üzere, sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu dönemlerde düzenlenen belgelerde yer alan toplam tutarın %10’u tutarında teminat verilmesi,

- Tüm vergi borçlarının ödenmesi şartlarının sağlanması durumunda mükellefiyetin, terkin tarihi itibarıyla yeniden tesis edileceği hükme bağlanmıştır.

Asgari teminat tutarının belirlenmesinde, 213 sayılı Kanun’un 160/A Maddesine göre mükellefiyet kaydının terkin tarihi itibarıyla yeniden tesisinin talep edilmesi halinde, mükellefiyet kaydının terkin tarihinde; teminat istenmesinin işe başlama bildirimine bağlandığı hallerde ise, bildirim tarihinde geçerli olan asgari teminat tutarı dikkate alınacaktır.

Uygulama kapsamında olup teminat veren mükelleflerin Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemek zorunda oldukları belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi ile bu mükelleflerin ödeme ve tahsilatlarının banka veya aracı kurumlar vasıtasıyla yapılması gerekecektir.

Teminatları İadesi

Mükellefiyetleri terkin edilen mükelleflerin teminat vererek mükellefiyetlerini tekrar açtırmaları mümkün olduğu gibi, vergi incelemesinin neticesine bağlı olarak bu mükelleflerin durumları yeniden değerlendirilerek raporda öngörülen hususlar çerçevesinde mükellefiyet tesisi için alınan teminat belirli şartlar dahilinde iade edilebilecektir.

Mükellef hakkında yapılan inceleme neticesinde, mükellefin başka bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiği tespit olunursa, alınan teminat inceleme neticesinde doğan borçlar dahil vergi borçlarına mahsup edilerek artan tutar iade olunacaktır.

Daha önceden alınmış olan teminat sahte belge düzenleme fiili nedeniyle yapılan tarhiyatların ve kesilen cezaların kesinleşmesine kadar mükellefe iade olunmayacaktır.

Yapılan inceleme neticesinde mükellefin sahte belge düzenlemediği tespit olunursa, alınan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması kaydıyla iade olunacaktır.

Söz konusu Tebliğ’e aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşılabilecektir.

EK - 1: Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 520)

Saygılarımızla,

Makale metnini kopyala