banner image
Basılı Bültenler

Kesinti Yoluyla Ödenen Vergilerin Mahsuben veya Nakden İadesine İlişkin 252 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmıştır

07 Eki 2021 11 min read

6 Ekim 2021 tarihli ve 31620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 315 seri numaralı Tebliğ ile nakden ve mahsuben yapılan iadelere ilişkin  usul ve esasların belirlendiği 252 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde bazı değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişikliklere ilişkin açıklamalar aşağıda sunulmuştur.

Kesitin Yoluyla Ödenen Verginin Diğer Vergi Borçlarına Mahsup ve İadesi

Söz konusu Tebliğ’e göre; tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilmekte ve bu mahsup talebinin tamamlanabilmesi için 252 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğ ekinde yer alan (EK-2) dilekçe ile yapılması ve yine aynı tebliğ ekinde yer alan (EK-1) yıl içinde yapılan tevkifatlara ilişkin tablonun da dilekçe ekinde yer alması gerekmekteydi.

Söz konusu tablonun daha önce yıllık beyanname ekinde yer almış olması halinde, mahsup dilekçesi yeterli olmakta ve mahsup dilekçesi ve ilgili tablonun ibraz edilmiş olması kaydıyla, mükelleflerin vergi borçlarına ilişkin mahsup talepleri yıllık beyannamenin verildiği tarih esas alınarak yerine getirilmekteydi.

Bu bilgiler ışığında, yayımlanan 315 Seri numaralı Tebliğ ile, Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 429)’nin ekinde yer alan aşağıdaki standart dilekçeler kullanılacaktır.

Buna göre;

  • Kesinti yoluyla ödenen vergilerden doğan gelir veya kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1A),
  • Geçici vergiden doğan gelir veya kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1B),
  • Fazla veya yersiz olarak ödenen gelir/kurumlar vergisinin nakden veya mahsuben iadesine ilişkin talepler için Gelir/Kurumlar Vergisi İade Talep Dilekçesi (1C) kullanılacaktır.

Tebliğ’e göre; “1.3.2 Nakden İade” isimli bölümü olduğu gibi değiştirilmesinin yanı sıra parasal tutarlardaki sınırlar da artırılmıştır. Buna göre;

  • Bilindiği üzere inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilecek olan nakden iade taleplerindeki sınır 10.000 TL olarak belirlenmişti. 315 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğ ile birlikte bahsi geçen iade talebindeki sınır 50.000 TL’ye çıkartılmıştır.
  • Mükellefle süresinde tam tasdik sözleşmesi imzalamış olan yeminli mali müşavirce (YMM) düzenlenecek tam tasdik raporuna istinaden iade edilecek vergilerdeki sınır ise 100.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarılmıştır. YMM ile zamanında tam tasdik sözleşmesi imzalamış olan mükelleflerin 500.000 TL’den, diğer mükelleflerin ise 50.000 TL’den fazla olan nakden iade taleplerinde, aşan kısma ilişkin iade talepleri ancak vergi inceleme yetkisi bulunanlarca yerine getirilebilecektir. Yapılan inceleme sonucu beklenmeden teminat gösterilerek iade alınması hususunda herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
  • Nakden iade taleplerinin iade talep dilekçesi (1A) ile yapılması gerekmektedir. Tevkif yoluyla kesilen vergilere ilişkin nakden iade edilecek tutarın 50.000 Türk Lirasını geçmemesi halinde iade talebi, iade talep dilekçesi (1A) ile birlikte bu dilekçenin “Nakden İadelere İlişkin Açıklamalar” kısmında yer alan eklenecek belgelerin eksiksiz ibraz edilmesi kaydıyla inceleme raporu ve teminat aranmaksızın yerine getirilecektir. Bu kapsamda;
  • Ücret geliri elde edenler için işveren tarafından vergi kesintisinin yapıldığını gösteren yazının onaylı örneğinin,
  • Gayrimenkul sermaye iradı elde edenler için kira kontratının onaylı örneğinin,
  • Menkul sermaye iradı elde edenler için vergi kesintisinin yapıldığını gösteren belgenin onaylı örneğinin,
  • Serbest meslek kazancı elde edenler için tevkif yoluyla kesilen vergilerin vergi sorumlusu adına tahakkuk ettiğini gösteren belgenin onaylı örneğinin,
  • Kurumlar vergisi mükellefleri ile ticari veya zirai kazanç elde edenler için tevkif yoluyla kesilen vergilerin vergi sorumluları tarafından ilgili vergi dairesine ödenmiş olduğuna ilişkin belgenin ilgili kurumca onaylanan bir örneğinin iade işlemini gerçekleştirecek olan vergi dairesine iade talep dilekçesi (1A) ile birlikte ibraz edilmesi yeterli olacaktır.
  • Bu kapsamda yapılacak nakden iade işlemlerinde tevkifat yapılan kişinin adı soyadı, vergi kimlik numarası (T.C. kimlik numarası), ödemenin gayri safi tutarı ve yapılan tevkifatın tutarına ilişkin bilgiler ile tevkif yoluyla kesilen vergilerin ödenip ödenmediği hususunun vergi daireleri tarafından GİBİNTRANET/Yönetim Bilgi Sistemi (YBS) ekranından tespit edilebilmesi durumunda, bu bilgilere ilişkin belgeler mükelleflerden ayrıca kağıt ortamında aranılmayacaktır. Ancak, nakden iadeye ilişkin bilgilerin YBS ekranından tespit edilememesi durumunda belirtilen belgelerin dilekçe ekinde istenilmesine devam edilecektir.
  • Nakden yapılacak iade taleplerinin 50.000 Türk Lirasını aşması halinde, 50.000 Türk Lirasını aşan kısım Vergi Usul Kanunu’na göre vergi inceleme yetkisi bulunanlarca yapılacak inceleme sonucunda düzenlenecek vergi inceleme raporuna göre iade edilecektir. 50.000 Türk Lirasına kadar olan kısım ise, iade talep dilekçesi (1A) ve eklerinin eksiksiz ibraz edilmesi koşuluyla teminat aranmaksızın ve inceleme raporu beklenmeksizin iade edilecektir.
  • İade talebi teminat gösterilmesi halinde inceleme sonucu beklenmeksizin yerine getirilecektir. Teminat olarak 21 Temmuz 1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılanlardan bir veya birkaçı gösterilebilecektir. Banka teminat mektuplarının (süresiz-şartsız) paraya çevrilmeleri konusunda hiçbir sınırlayıcı şart taşımaması ve 19 Ekim 2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar tarafından düzenlenmiş olması gerekecektir.
  • Nakden iade talebinin 500.000 Türk Lirasına kadar olan kısmı mükellefle süresinde tam tasdik sözleşmesi düzenlemiş yeminli mali müşavirce düzenlenecek tam tasdik raporu uyarınca iade edilebilecektir. İade talebinin 500.000 Türk Lirasını aşan kısmının iadesi ise vergi inceleme yetkisi bulunanlarca düzenlenen vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilecektir.
  • Genel ve özel bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyelere, köylere ve sermayelerinin en az %51 veya daha fazlası bu kurumlara ait işletmelere yapılacak iadeler, söz konusu Tebliğde belirtilen belgelerin ibrazı üzerine miktara bakılmaksızın inceleme raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir.
  • Nakden iade edilebilir aşamaya gelen alacağın üçüncü şahısların vergi borçlarına mahsubu talep edilebilecektir. Bu mahsup işlemine ilişkin verilecek iade talep dilekçesine (1A), Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 429)’nin ekinde yer alan “Üçüncü Kişilerin/Kurumların Vergi Borçlarına Mahsup Talebine İlişkin Liste” eklenecektir. Bu şekilde yapılan mahsup talepleri düzeltme fişinin onaylandığı tarih itibarıyla yerine getirilecektir.
  • İade talebinin kısmen mahsuben kısmen nakden olması halinde, söz konusu talepler bu Tebliğ’de yer alan açıklamalar çerçevesinde ayrı ayrı değerlendirilecektir. Dolayısıyla talebin tümünün nakit iadesi olarak kabul edilerek işlem yapılması söz konusu olmayacaktır.
  • Nakden iade talepleri ile ilgili olarak bu bölümde belirtilen dilekçe ve eklerinin ibrazı, talep edilen tutarın tamamı için aranılacaktır.
  • Bu bölümde yer alan tutarlar her yıl bir önceki yıl için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacaktır. Bu miktarların hesabında ise 1.000 Türk Lirasına kadar olan tutarlar dikkate alınmayacaktır.

Tebliğ’de yapılan diğer değişiklikler;

  • “4.2. Tevkif Yoluyla Kesilen Verginin Vergi Sorumlusunca Tahakkuk Ettirilmemesi veya Ödenmemesi” başlıklı bölümüne aşağıdaki paragraf eklenmiştir:

“6183 sayılı Kanunun geçici 8 inci maddesi kapsamında bu Kanun hükümlerine göre borçlu durumda olan kurumlara ait taşınmazların Hazine ve Maliye Bakanlığınca satın alınması ve taşınmazın değeri kapsamında söz konusu kurumların vergi borçlarının terkin edilmesi durumunda, bu kurumlar tarafından tevkif edilen vergilerin bu kurumların terkin edilen vergilerine tekabül eden kısmının kaydi olarak tahsil edildiği kabul edilir, nakden ödeme şartı aranmaz ve adına tevkifat yapılan mükelleflerin nakden iade talepleri yerine getirilir.”

  • “4.3. Adına Vergi Kesintisi Yapılan ile Gelir Sahibinin Farklı Gerçek veya Tüzel Kişi Olması” başlıklı bölümdeki dördüncü paragrafta yer alan “Bankalarca, özel finans kurumlarınca” ibaresi “Bankalarca” olacak şekilde değiştirilmiştir.
  • “4.5. Tebliğ Düzenlemelerinin Geçerli Olacağı İadeler” başlıklı bölümden sonra gelmek üzere tebliğe aşağıdaki bölüm eklenmiştir:

“4.5.1. Sonuçlanmamış iade talepleri

Bu bölümün yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sonuçlanmamış iade talepleri hakkında bu bölümü ihdas eden Tebliğ hükümleri uygulanır.”

  • Tebliğ’in onuncu maddesine göre; 252 Seri Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer alan EK-2 yürürlükten kaldırılmıştır.

Söz konusu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girecek olup aşağıdaki bağlantı yolu ile ulaşabilirsiniz.

Gelir Vergisi Genel Tebliği Seri No: 252’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 315)

Saygılarımızla

Makale metnini kopyala